Maiatzaren
bukaeran Zumaiako Kanpina zabaldu zen. Herriak kanpoko bisitariei
eskaintzen dien turismora zuzendutako instalakuntza berriena da hau.
Zumaiak bisitari ugari jasotzen ditu, batez ere udan. Hala ere, azken
urte hauetan, bisitari kopuruak etengabe gora egin du eta urte osoan
zehar turistak jasotzen dituen kostaldeko herri bihurtu da.

Turismoa
Zumaian, ordea, ez da zerbait berria. Arrazoi desberdinengatik
mugituta, herri honek beti jaso ditu bisitariak. Denbora libreaz
gozatzera etorritako bisitariak XX. mendearen hasieran hasi ziren
ugaritzen; Loiolako Santutegiak eta Zestoako Bainuetxeak sortzen zuten
erakarpenaren ondorioz eta komunikabide azpiegituretan eginiko
hobekuntzek bultzatuta.

Itzurun
eta Santiago hondartzen inguruan mugitzen zen udako turismoa izan zen
hasieran. Aurreko udako artikuluetako batean hondartzetako zerbitzuen
aitzindari izan zen Itzurungo “bainu beroen” inguruan hitz egin genuen.
Hala ere, hondartzek sortzen zuten erakarpena indartzeko eta bisitari
kopurua sendotzeko, herrian zenbait ekintza antolatzen hasi ziren.

Gero
eta turista gehiago gerturatzen ziren Zumaiara, eta honek, bisitariei
ostatu emango zien azpiegituren beharra jarri zuen agerian. Egoera berri
honi irtenbidea emateko gauzatu zen egitasmo garrantzitsuena Luis
Martinez Kleiser idazleak sustatutako Gran Hotel Amaya izenekoa izan zen. Hemen hotelaren beharraren inguruko Martinez Kleiserren hitzak: “Pensando
en la clase de construcción más conveniente para dar vida y animación a
la villa de Zumaya, atendiendo indicaciones de los forasteros que
verían con gusto disponer de un Hotel donde hospedarse en verano y
convencidos de que la importancia de la villa crecerá notablemente, no
sólo en verano sino durante el invierno, proporcionando cómodo albergue
a los que por razón de industria y comercio tengan que ir a Zumaya,
han resuelto construir un Hotel amplio, moderno y cómodo, que reúna
cuantos servicios gozan hoy los grandes Hoteles.”

1922an
hasi ziren eraikuntza lanak. Urte horretan bertan, hasierako
planteamenduan zenbait aldaketa eman ziren. Hotel bat eraikitzeko
proposamenari, 600 pertsona baino gehiagoko edukiera izango zuen
antzokia gehitu zitzaion. Kategoria honetako azpiegitura turistikoak
gainera, bere ingurua atontzea ere eskatzen zuen. Horrela, ordura arte
marisma izandako inguruak, aisialdirako gune izateko pausoa eman zuen.

Hotela zabaldu eta gutxira gerra zibila piztu zen. Garai latz haietan, Gran Hotel Amaya
ospital bezala erabili zen. Azkenik, 1943ko udan inauguratu zen behar
bezela. Antzokiaren gaineko pisuak, hotelaren azken handitze lanak,
urte horretan bukatu ziren baita ere. Lan horiek 1923an baimendu zen
egitasmoaren arabera burutu zirela erakusten dute Udal artxiboan
gorderik dauden dokumentu eta planoek.

Gran Hotel Amaya
lehen klaseko hotela izan zen; antzokiaz gain, ibilgailuentzako
aparkalekuak, igerilekua eta lorategi zabalez hornitua. Bisitari ugari
jaso zituen, ez bakarrik turistak baita Zumaiak zuen industriak
erakarrita etortzen ziren negozio gizonak ere. Gaur, haren izena daraman
plazak oroitarazten digu Zumaiako turismoaren ikur izan zen eraikina.

Oihana Artetxe