Ekainaren
bukaeran Aitzuri pilotaleku berriak ateak zabaldu zituen Zumaian.
Denbora behar izan du proiektuak, baina jadanik errealitatea da herrian:
Zumaiak badu pilotaleku berria.

Inaugurazio
batek beste bat ekarri digu gogora. Hau dela eta, pilotaleku berriaren
itzalean Odieta zaharrera begira jarri gara oraingoan. Jatorrizko Odieta
pilotalekua 1856an eraiki zen, Foru Enparantzan zegoen pilota-jokoa
ordezkatzeko asmoz. Badirudi ordea, 1882rako pilotalekua ez zegoela
egoera onean eta berritzeko eskaerak jaso zituen garaiko udalbatzak.
Lanak atzeratu egin ziren, Paoleko bidea eraikitzen ari ziren garai
hartan eta diru premia zegoen. Azkenean, ia osorik eraberritzeko ezohiko
aurrekontua onartzea erabaki zen. Luis Aladren arkitektoari egin
zitzaion proiektuaren eskaera, Donostiako Kasinoko arkitektoa izan
zenari.

1888ko
uztailean hasi ziren Odieta eraberritzeko lanak. Eraikin berri bat
altxatzen den bakoitzean bada ohiko zeremonia bat, lehen harriarena hain
zuzen. Zeremonia honekin eraikuntzari hasiera ematen zaio eta
autoritateek egun edo garai horretako zerbait gordetzen duen kaxa bat
jartzen dute lurpean. 1888ko uztailaren 26ko udal-aktak lehen harria
ezartzeko zeremoniaren inguruko berri ematen du. Odieta pilotalekuaren
azpian zer gordetzen den jakin nahi duzue? Ziur baietz…

Udalbatza
osoaren adostasunarekin akta bat idatzi zen eta berunezko xafla batean
txertatu. Xafla hau pilotaleku berriaren lehen silarriaren azpian kokatu
zen. Honako hau da berunezko xaflan txertatutako aktan jartzen duena:

“En
la villa de Zumaya a, veintiseis de julio de mil ochocientos ochenta y
ocho, Don Eusebio Gurruchaga alcalde presidente, Don Lino Ostolaza
primer teniente alcalde, Don Manuel Aldaz segundo teniente, Don
Estanislao Echave primer regidor y Don Andrés Balenciaga síndico regidor
han presenciado la colocación del primer sillar del nuevo frentón que
se levanta en mismo local en que existió el construído en el año 1856 y
bajo cuya piedra queda depositada esta acta firmada por los presentes.
Además de estos han presenciado el acto Don Matías Artega maestro de
obras y los canteros Don Juan María Zequería, Don Pedro José Odriozola y
otros varios. De todo lo cual doy fe, yo, el infraescrito secretario.”

Akta
hau Eusebio Gurrutxagak, Lino Ostolazak, Manuel Aldazek, Estanislao
Etxabek, Andres Balentziagak eta Fenando Truebak sinatu zuten.

Honek
kuriositatea piztu digu…. Aitzuri pilotalekua eraikitzen hasi
zirenean egin ote zen lehen harriaren zeremonia? Eta horrela bada, zer
ote da bertan gorde zena?

Oihana Artetxe

*Irudia: Zumaiako Fototeka, Zuloaga eta Ortega y Gasset pilotan jokatzen