Uztaileko idatzian militarren kuartelaren aipamena egin zen, betiko moduan, udal aktetako informazioa kontuan hartuta. Informazio iturri honen arabera, Getarian XIX. mendean zehar presente egon zen espainiar estatuko indar armatuen eraikina izan zen kuartela. Udal aktek diotenez, eraikin hau botatzeko baimena 1885ko ekainaren 28an eman zitzaion udalari.

XX. mendera salto egin behar da Getarian beste indar armatu baten eraikinari buruzko aipamen bat edo beste aurkitu ahal izateko, Karabineroen postuarena alegia. 1935eko irailaren 7ko udal aktaren arabera, Karabineroen kuartelean telefonoa jartzeko laguntzarik ez ematea erabakitzen baitu udalak. Karabineroen gorputza 1829an sortu eta 1940ean Guardia Zibilaren aginduetara jarri zen segurtasun publikora bideratutako polizia erakundea izan zen. Mugak zaindu eta kontrabandoa eragoztea zen gorputz militar honen misioa, horregatik, dokumentu askotan mugazain modura identifikatuak izaten dira, Getariako udal aktetan gertatu moduan.

Esan bezala, 1935ekoa da lehen aipamena, baina jakina da herrian lehenagotik zeudela. Serapio Mugicak 1918an argitaratutako “Geografia de Guipúzcoa” liburuak argitzen du: “La vigilancia municipal está a cargo de dos alguaciles; no hay guardia civil, pero sí puesto de carabineros. al mando de un sargento.” (Mugica 1918, 860 orr.).

Karabineroen gorputza Guardia Zibilean integratzeak, herrian azken honen presentzia nabarmen haztea ekarri zuen. 1940eko urriaren 27ko udal aktan Azpeitiako Guardia Zibilaren eskaera bat jasotzen da, Getarian kuartel baten beharra zutela esanaz eta udalak lokal apropos baten bilaketan ea lagunduko luken galdetuz. Bi urte geroago, 1942ko uztailaren 11an Karabineroena izandako postua Guardia Zibilaren igaro zen ofizialki, nahiz eta 1940az geroztik azken hauen eskuetan zegoela jakina izan.

Xabier Etxeberria

Bibliografia:

– MUGICA, Serapio (1918): “Geografía General de País Vasco. Geografía de Guipúzcoa”, Establecimiento Editorial de Alberto Martín, Barcelona.

Irudiaren iturria: https://www.getaria.eus/sites/default/files/GETARIA_ANVERSO.pdf (moztuta)