Badira
bost urte Udal Artxiboko dokumentazioa oinarri hartuta herriaren
inguruko berri bat idazten hasi ginela. Orain arte aukeratutako gaiak
ugariak eta oso desberdinak izan dira. Baina denek izan dute helburu
berdina: herritarren artean artxiboan dauden altxorrak eta bitxiak
zabaltzea, hauek ere bereak bezala ulertu eta sentitu ditzaten. Lan
honetan lagun izan ditugu Asteasuko Udala eta Aiurri aldizkaria. Bieri,
nola ez, gure eskerrik beroenak.

Noski,
berri edo artikulu guztiek izan duten harrera ez da berdina izan.
Gehienek, interesa sortu dute irakurleen artean. Batzuek hainbat
ikerlari edo ikusbera ekarri ditu Artxibora bertara gehiago entzuteko
jakinminez: Argentinatik arbasoen bila, Bandoa euskaraz,… Beste
batzuek eskualdetik kanpo ere oihartzuna izan dute: emakume
bertsolariak, Elizmendiko Guillermo Eizagirreren garbilekua,… Gutxi
izan dira inongo erantzunik gabe geratu direnak.

Azken
hauen artean zegoen duela lau urte Concepción Esnaolari buruz idatzi
genuen artikulua. Bertan esaten genuen bezala 1937 urte amaieran emakume
honek udal administrari eta telefono zaindari karguak eskatu zituen,
Osoko Bilkuran bere gaitasunak zalantzan jarri zituelarik. Zalantzan
jarri bai, baina kargua eman ere eta honela bilakatu zen aintzindari.
Artikuluaren amaieran diogun bezala, urte askotan zehar bete zuen lana
txukun eta zuzen (1953 urtean oraindik ere soldata ordaintzeko erabakiak
daude akta liburuetan). Baina bertan adierazten dugu, baita ere, bere
bizitzari buruz ezer ez dakigula.

Azkenean,
emakume honi buruz Gillermo Etxeberriaren eskutik heldu zaizkigu
hainbat argibide. Concepción Esnaola eta bere ahizpa Florencia Asteasuko
Udal Idazkaria izandako Dario Esnaolaren alabak ziren. Muño Handi
baserrian bizi ziren arren Ikaztegietakoak ziren sortzez. 1935 urtean
zendu zen Dario. Alabak bertan bizitzen jarraitu zuten. Florentxi
maistra zen Muño Handi baserri azpiko gela batean. Azken honek ere,
emango du aurrerago artikulu txiki bat idazteko.

Eta
hau da azken finean blog honetan argitaratzen ditugun berriekin lortu
nahi duguna. Herritarren partehartzeari esker herriko kultura,
jakituria, historia,… elikatu eta balioan jartzea. Irakurleen
elkarlanari esker, Udal Artxiboan gorde ez den informazioa ere denon
zati izan dadila.

Amagoia Piá