Sus laborales
Iritsi
da aurtengo martxoaren 8a, emakumeok gure baldintza eta eskubideak
aldarrikatzeko eguna. Iritsiko da ere aldarrikapenerako beharrean, egun
hori ospakizunerako erabiliko dugun tenorea. Noizbait. Baina bitartean,
egun honetan, emakumeen aurka egiten diren gutxiespen, kalte, eraso eta
bestelako asko salatzeko erabiltzen jarraitu beharko dugu. Eta Asteasuko
Udal artxiboan, oraingo honetan, hezkuntzaren arlotik jotzea erabaki
dugu.
Garai
batean, Udal Eskolako irakasleek haurrei erakatsi beharrekoen materien
nondik norakoak Udalari jakinarazten zien. Garai haietan eskolak bitan
zatituak zeuden: neskak alde batetik eta mutilak bestetik. Posible
bazen, eskola bitan zatitzen zen eta bi sarrera desberdin zeuden
bakoitzarentzat. Bestela bi eraikin erabiltzen ziren. Irakasleak ere
horrela banatzen zituzten: emakume bat nesken eskolan eta gizonezko bat
mutikoen eskolan.
Hau berez larria dela iruditzen zaigu, haurrek txikitatik ikusten baitute beste sexukoa desberdin eta “ukiezin” bezala.
Baina are larriagoa da kontutan hartzen badugu eskola bietan ematen zen
materia oso bestelakoa. Askotan entzun diegu gure amonei josten,
brodatzen, barrenak hartzen,… eskolan ikasi zutela. Gure aitonei ez.
Gure
artxiboan ikusi ditzakegu 1896-1898 urteetan eskolan ikasten ziren
materien nondik norakoak. Neskek erlijioa, geografia, matematika,
irakurketa, eta gramatika materia orokorrak ikasten zituzten, beti ere
mutikoek baino maila baxuagoan. Gainera, mutikoek nekazaritza eta
ekonomia orokorreko materiak ikasten zituzten bitartean, neskek
“Economia” izeneko ikasgaia ere bazuten. Baina bertan ikasi beharreko
ikasgaiak oso bestelakoak ziren. Besteak beste: “qué importancia tiene
en la familia el ama de casa”, “qué debe hacerse en cada uno de los días
de la semana”, “hay necesidad de madrugar?”, “¿qué debe hacer el ama así que se levante”… Galdera hauei erantzun emateko honako liburu hau erabiltzen zuten.
Hezkuntza
mota honen ondorioa da, gaur, egun hori aldarrikatu behar dugula.
Beraz, oraingo haurrek jasotzen duten hezkuntza egokitzea eta zuzentzea
beharrezkoa dira etorkizunean ospakizun bihurtu dezagun.
Amagoia Piá