luGORRI - Page 6 of 18

Artxiboak Bisita gidatuak Bloga Eburniko kattana Erakusketak Liburutegiak Lugorri

Eburniko kattana 1.2 Sua – Aitzorrotzialdea

2020-04-16

Aitzorrotzia. Aitzorrotzetik zaintzen den eremua. Oso iradokitzailea da. Irudi asko sortarazten digu. Zalantza gehiago. Balizkotasunak. Halere, “what is if” baino lehen, egiaztapenak. Lurralde politikoak ez dira fenomeno naturalak. Ez dira linealak ere, ez bederen marra zuzena gorpuzten duen linea batean. Sortu behar dira. Aginte baten esku hartzea beharrezkoa da. Nafarroako erregeak sortu behar izan zuen…

Artxiboak Eburniko kattana

Eburniko kattana 1.1 Sua – Garitano

2020-04-15

Rafael Garitano-Aldaieta Zubizarreta (1736 – 1784) ezaugarritzea ez da lan erraza: abadea zientifikoa euskalzalea pobreen defendatzailea neskazalea Polemista eta ikertzailea. Behar bada horiek dira gure abadea hobekien definitzen dituzten hitzak. Esaterako, Auñamendi entziklopediak jasotzen duenez, Peñafloridako konteari berari kargu hartu zion, Erret Mintegian ikasten zuten haurrei euskaraz mintzatzea debekatu eta haien artean eraztuna banatzen zuelako.…

Artxiboak

Duela 200 urte “necazari bati enbargatuak”

2020-04-14

Beste behin ere, Asteasuko Udal Artxiboa euskararekin lotutako informazioaren berriemaile da. Bertan gordetako aspaldiko beste agiri batek euskararen historiari ekarpen interesgarria egiten dio, xumea bada ere. Ez da horren berri dugun lehenengo aldia; blog hau bera, horren lekuko argia da. Hala ere, ez dugu esango amaierarik gabeko meatze baten aurrean gaudenik, baina bai oraindik zeharo…

Lugorri

Hondamuinean ere eskura tarte batez

2020-03-18

BAO publishing-en laguntzaz, Zerocalcareren Hondamuinean (Macerie Prime) paratu dugu hemen. Lehen berdela duzue hau. Ondo portatzen bazarete, (alegia, leitu zakilbaba halangoak!) behar bada bigarrena ere emango dugu. Edozelan ere, itxialdia amaitu bezain pronto, gure herrietako liburudendak berpiztea denon lana izango da; ta han topatuko duzue berriro komikia. Txangurroa denontzat, uzkitik txakolina jare arte.

Artxiboak Lugorri

Trintxer ala Trincher aldizkaria

2020-03-17

Trintxer ala Trincher aldizkaria 1954 – 1975 bitartean argitaratu zen. S. Esnaolaren arrastoa nabaria da bertan. Trintxerpe auzo moderno gisa aurkezten du; alegia, historikoa, etengabeko eraldaketan, arazoz eta pozez, komunitate ezberdinek sortuta eta EHn errotuta. Trintxerpeko berri emateaz gain, herri osoa jorratu zuen, batasun grina zein barrutien arteko elkarlana sustatuz. Harrigarria ere moral katoliko frankistak…

Lugorri

Historia zertarako?

2020-02-13

Galdera hori askotan egin digute. Batzuetan espresuki; bestetan hitzik esan gabe, errukiz begiratuz. Azken hilabeteotan lanerako Historian lizentziadunak bilatzen ari garela ez dizuegu hemen kontatuko; (lan eskaintzak izan arren). “Historia zertarako?” galderaren inguruko hainbat burutazio aipatuko dizkizuegu. Izan ere, unibertsitatean irakasle izena merezi zuen bakarrenetakoak, E. Barrenak hain zuzen ere, historialariok komunitatearen azti gisakoak ginela…

Artxiboak

Uraren erabilera: “Una mala inteligencia”

2020-01-31

Ura beti izan da lehenengo mailako beharra. Gure gorputzaren %75 ura dugu eta horrek, bizitzeko nahitaezko elementu bihurtzen du. Hortaz gain, gure baserrietako larreak mantentzeko ere behar dugu, eta baita gure animalien elikadurarako ere, hau da, gure bizitzako edozer gauzarako behar dugu ura. Beste maila batzuetako gauzetarako ere erabiltzen dugu, higienea mantentzeko, arropa garbitzeko, elikagaiak…

Liburutegiak

Hondarribiko Udal Liburutegiko hedapena 2019an

2020-01-16

Hondarribiko Liburutegian 2019. urtean hainbat ekitaldi burutu ditugu aitzaki desberdinei helduta: orri markatzaileak, solasaldiak, fanzine tailerrak, ginkanak, itsu-itsuan, bookcrossing, rol jokaldia… Luzeena eta ekintza gehien jaso dituena Herman Melville idazlearen jaiotzaren 200 urte ospatzeko antolatutakoa izan da. Ekainean hasi eta abendura arte iraun zuen, bi helburu argi zituela: Moby Dick liburua zabaltzea eta ahal genuen…

Artxiboak

Artxiboen kudeaketa 2019an

2020-01-15

Kaiolarrak aldatzen ari dira. Orain arte, lekua txukun mantendu, garbitu eta ordenatu. Hortik ekin diogu. Baina dagoeneko hau ez da nahikoa. Itxura aldaketa behar dute Artxiboek, estruktura berriak sortzea, erabiliko ez duguna botatzea eta garai berrietarako egokitzapen elektronikoak gauzatzea. Gure kaiolarrek modernizazioa eskatzen digute gero eta gehiago. Eta nola ez, baita garai honetan hainbeste entzuten…

Liburutegiak

Komikigunea 2019an

2020-01-10

Komikigunea Koldo Mitxelena Liburutegiaren komiki funtsa bildu eta kudeatzen duen ekimena da. Bertan liburutegi, artxibo, katalogazio zein kudeaketa lanak burutzen ditugu. Katalogazio lanen artean funtsa pertsonalak, kartelak, analitikak, askotariko komikiak e.a. izan ohi ditugu esku artean. Katalogazio berezia burutzen da ale bakoitzarekin esaterako komiki generoak ere gehituz. Hemen aurkitu ditzakezue orain arte katalogatutakoak. Bestalde, eta…

Artxiboak

Objektua kontserbatzen ez denean, dokumentua kontsulta dadila

2020-01-08

Bizitzan aurrera doazen heinean, atzera begiratzeko beta eta gogoa izaten dute askok; horretarako, informazio paregabea aurkitzen da artxiboetan. Horrela egin zuen Argentinan jaioa zen baina Getarian sustraiak zituen erabiltzaile batek 1980. urtean. Udalari eskutitz bat zuzendu zion jakin-min asetu nahian. Egun, korrespondentzia hau eta bere erantzuna, paradoxikoki, artxiboan aurkitzen dira; oso interesgarria da bertan kontatzen…

Lugorri

500 azal. Egin, Euskadi información, Gara: 1977-2019

2019-12-02

The past is a foreign country. Hala erakatsi zigun Lowenthalek. Arrotza ez ezik, azkarra da ere, iraganak beti harrapatzen baikaitu, Back the future-n edo Denboraren menpe-n gertatu bezala. Izan ere, Gure baitan daramagu, gogoan zein orbainetan. Haren gainean eraiki dugu gure uste asko, gure nortasunaren zati handia. Hala behar du, gainera. Hura bridatu beharrekoa bada…

Lugorri

Ingalaterrako bihotza

2019-11-21

Coe, Jonathan Middle England. Viking, 2018 El corazón de Inglaterra. Anagrama, 2019 Le couer de l’Anglaterre. Gallimard, 2019 The Rotters’ Club (2001) eta The Closed Circle (2004) lanetan egin bezala, Coek Ingalaterrako gizartea xehetzen du Middle England-en. Aurreneko liburuetan Ingalaterrako arazoaz ari zen Coe. Sharpek Wilten agertu british umorez; herrikide duen Millsek The Restraint of…

Artxiboak

Emeterio Sorazu Ugartemendia, jatorrizkotik jatorrira

2019-11-21

Liburutegiak eta artxiboak bereizteko zailtasunak izaten dituzte askok. Amankomunean asko duten arren, desberdintasunak ere nabariak dira; bietan informazioa gorde eta kudeatzen da, baina artxiboetan, liburutegietan ez bezala, originalak bakarrik kontserbatzen dira. Autore batek liburu bat argitaratzen duenean, bere obraren kopia ugari ekoizten du. Hauek liburu-dendetara edota liburutegietara heltzen direnean, irakurleak kopia hauetariko bat eskuratu eta…

Artxiboak

Itsasoko ur hartzeak

2019-10-31

Mendi inguruko aire garbia edo itsasoko ur gatzatua osasunerako onuragarriak direla jakina da, guk dakigu gaur egun, eta gure arbasoek ere bazekiten. Zentzu horretan, Gipuzkoa zona pribilegiatu bat da eta ondorioz, gu ere bai. XIX. mendeko medikuak hortaz jabe ziren, horregatik, momentuko pertsonaia garrantzitsuak honantz bidaltzen zituzten osasun arazoak zituztenean. Pertsonaia hauetako bat Francisco de…

Artxiboak

Zein artxibo zaindu eta zein ez

2019-10-23

Artxibozainoi maiz galdetzen zaigu gure ogibideak zertan datzan. Aitortzen dut, itaun hori erantzutea askotan zaila suertatzen zaigula. Erantzun motza, dokumentuak eta datuak kudeatzen ditugula esatea da. ‘Hau zertan hezurmamitzen den?’, honetaz mintzatzeko jada hitz gehiago beharko ditugu. Dokumentua funtzio bat edo batzuk betetzeko sortzen da, baina denbora igaro ahala, hasierako betekizun hauek edukitzeari uzten dio…

Artxiboak

Dokumentu historikoak eta beraien testuingurua

2019-09-20

Dokumentu bat momentu konkretu batetan behar batek bultzatuta sortzen da. Ondorioz, testuinguru historikoari eta egileak berau sortzeko zeukan arrazoiari loturik dago bertan helarazten den informazioa. Denborarekin, ordea, kontestu hau eraldatuz joaten da, baina testuak bere horretan darrai, iraganaren testigu. Honengatik, dokumentua ikertuz, bere sorrera testuinguruaz gehiago ikas dezakegu eta iragana ezagututa, dokumentua hobeto konprenituko dugu.…

Erakusketak

35.000 pertsonatik gora…

2019-08-01

Azken hilabeteotan SOS Arrazakeriarekin lan egiteko aukera izan dugu. Modu apalean, haien erakusketa bat zaintzen. Ia ia aldi berean, Donostian zehar joan etorrian, elkarte honek autobus geltokiaren galerian paratu erakusketarekin egin dugu topo egunero. Hotzikarak harrapatuta. Europarako bidean Mediterraneoan itota, banan bana. 35.000tik gora lagun. Euria bezain naturaltzat jotzen dugu jada. Jendea itotzen uztea gauza…

Artxiboak

Villabonako argazkiak

2019-05-03

Egia da artxibo batean gordetzen den dokumentazioaren gehiengoa idatzizko testuen dokumentuak direla, papera izanik hauen euskarri. Ez da hau ordea, gordetzen den dokumentu mota bakarra, planoak, argazkiak, e.a. ere badaude artxiboetako apaletan. Villabonaren kasuan, argazki bilduma oso urria da. Behin baino gehiagotan aipatu izan dugun sutearen ondorioz, XIX. mendeko gerran suertatutakoa, dokumentazio baliagarri asko galdu…

Artxiboak

Zubi altxagarria

2019-04-17

Getaria beti izan da Euskal Herrian eman diren gudetan kokaleku estrategikoa, hori dela eta, historian zehar gerra ezberdinen ondoriozko txikizioak jasan behar izan ditu. Estrategikoki izandako garrantzi hau izango da harresiz inguratuta egotearen arrazoi nagusia. Egun, herritik bueltatxo bat emanez gero, azkar batean antzeman daitezke antzina harresitutako zonaldeen arrastoak. Arrasto hauetako baten inguruko aipamena egingo…